STEM-acties zorgen vooral voor aso-instroom

STEM is al een tiental jaar een gekend fenomeen, ook in het basisonderwijs. Initiatieven van scholen en het STEM-actieplan 2012-2020 van de Vlaamse overheid zorgden voor een grotere instroom in STEM-richtingen in aso, maar niet in tso en bso, terwijl zich net daar de meeste STEM-richtingen bevinden. SODA+ roept daarom op om leerlingen in het basisonderwijs goed te informeren, maar vooral ook te inspireren.

“Meer dan 80% van de leerlingen koos voor STEM uit interesse. Maar anderzijds geeft meer dan de helft van de leerlingen aan dat ze hun studierichting in het eerste jaar kozen omdat ze niet wisten wat ze anders zouden doen.

Twaalfjarigen kennen het aanbod niet, hebben een onvolledig of vertekend beeld over de studierichtingen en weten ook nog niet goed wat ze willen. De interesse van jongeren voor techniek opwekken van in de lagere school kan dus een belangrijke impact hebben. Het zou jammer zijn dat sommige leerlingen de boot voor techniek missen omdat ze hun interesse nog niet kennen.

In plaats van een theoretische les over zwaartekracht, kan je je leerlingen uitdagen om een ei van een grote hoogte te laten vallen zonder dat het breekt. Zo prikkel je de nieuwsgierigheid.

Mona De Smul, SODA+

Laat eens een ei vallen zonder dat het breekt

“In de lagere school worden er relatief weinig praktische proefjes gedaan. In plaats van een saaie, theoretische les over zwaartekracht, kan je je leerlingen uitdagen om een ei van een grote hoogte te laten vallen zonder dat het breekt. Leerlingen gaan dan opzoek naar oplossingen, die ze vinden in techniek: hoe kan je de val van het ei breken, bijvoorbeeld meteen parachute? Hoe kan je het ei zacht opvangen of het ei harder maken zodat het niet breekt? Zo prikkel je de nieuwsgierigheid. Of nog leuker: nodig een expert uit om die opdracht samen met hen te vervullen. Rolmodellen kunnen leerlingen motiveren om voor STEM te kiezen.”

STEM leerling

Vermijd het watervalsysteem

Ook de negatieve perceptie van tso en bso speelt nog steeds een rol bij de lagere instroom in STEM-richtingen. Het watervalsysteem, waarbij leerlingen “zakken” naar tso of bso en zo hun motivatie verliezen door een constant gevoel van falen, is daarbij een grote boosdoener. Leerlingen met aanleg voor techniek starten beter met een in een STEM-richting. Als leerkracht kan je ertoe bijdragen om niet langer in de hokjes van aso, kso, tso en bso te denken. Door leerlingen te laten kiezen voor een studierichting in plaats van een onderwijsvorm, kan je vermijden dat ze in dat watervalsysteem terechtkomen.”